Radionica u partnerstvu sa Asocijacijom arhitekata Bosne i Hercegovine

Centar za savremenu kulturu KRAK (Hamze Hume bb, Bihać) 

25.3.2021. (online)

U zadnjih nekoliko godina bihaćko gradsko naselje Hatinac bilo je predmetom različitih preobrazbi u prostornom i arhitektonskom smislu. Najradikalnije od njih jeste gašenje tekstilnog kombinata Kombiteks — značajnog privrednog subjekta koji je u svome vrhuncu zapošljavao oko 2.000 radnika i radnica, i njegovo preoblikovanje u prostornu cjelinu prilagođenu novim potrebama. Druge značajne transformacije u široj perspektivi toga naselja jesu javni poziv spekulativnog promišljanja prenamjene lokalnog vodotornja koji je sa vremenom izgubio svoju primarnu funkciju (2017) te pokretanje Centra za savremenu kulturu KRAK na ruševinama nekadašnjeg Klubu radnika Kombiteksa (2020). I brojne druge privredno-komercijalne inicijative koje su se udomaćile u industrijskoj zoni Kombiteksa, doprinose preoblikovanju i redinamiziranju života naselja Hatinac.

Održavanje diskurzivnih sadržaja kao što su Kombiteks 1982: Tranzicija i reinterpretacija sjećanja (2016) i umjetnička izložba Artefakti buduće prošlosti (2017) u nekadašnjem Klubu radnika Kombiteksa te naučni simpozij Industrijsko naslijeđe na prostoru Bihaća između realnosti i vizije (2017) u Kombiteksovoj ugašenoj predionici predstavljaju idejnu bazu sa koje je moguće promatrati funkcionalnu i utopijsku viziju transformacije toga naselja. Činjenica da se radi o gradskom naselju udaljenom od centra Bihaća tek nekoliko minuta, ali i njegov rekreativni potencijal zbog toka rijeke Une sa nekoliko markantnih kupališta, pokreće niz pitanja o novoj prostornoj dinamici toga dijela grada. 

Proklamacija gradske uprave Grada Bihaća da podržava osnivanje i nastanak tzv. “umjetničke zone” oko Centra KRAK, važan je oslonac za dugoročno prostorno planiranje kulturnih i kreativnih sadržaja koji bi i naselju i gradu darovali posve novu urbanu dinamiku.

U tome pravcu, nekoliko pitanja mogu poslužiti kao inicijacija kolaborativnom projektu Hatinac. Iza struktura. Da li je uopće moguće oživjeti stare i zapostavljene prostorne tačke? Kako vratiti život u napuštene objekte industrijske prošlosti? U kojoj mjeri je moguće artikulirati posve nove prostorne vrijednosti i kakva je uloga arhitekata, urbanista, dizajnera, umjetnika ali i lokalnog stanovništva? Može li socijalna praksa i politička formacija solidarnosti animirati i potaknuti nove oblike razmišljanja i djelovanja u lokalnoj zajednici?

Cilj ovoga projekta je istraživačka etnografska penetracija u socijalno tkivo iza struktura, fasada i kulisa (iza vidljivog i očitog), bihaćkog naselja Hatinac i kreiranje alata istraživanja i detektiranja kroz kolaboraciju različitih aktera (studenata, nastavnika, nezavisnih praktičara, gradske vlasti, susjedstva). Pritom se čini važnim afirmirati multidisciplinarne procese kroz traganje za projektnim zadatkom unutar kojega se detektiraju slabosti, prijetnje i izazovi. Ujedno, namjera je definirati alternativne metodološke protokole a koji bi se vizualizirali i upredmetili za potrebe finalne izložbe u najrazličitijim medijima i formama (fotografija, video, poster, objekat, skulptura, dizajn, dokumetaristika, scenografija, socijalna interakcija, itd.).

Sa ovim projektom se želi pokrenuti istraživački proces sa ciljem artikuliranja novih koncepata socijalnog uključenja. Pritom lokalna gradska geografija služi kao tematski okvir za vizualizaciju nove i održive budućnosti putem održavanja izložbe i simpozija te predstavljanja publikacije idejnih rješenja sudionika sa Arhitektonskog fakulteta u Sarajevu, odsjeka za arhitekturu Međunarodnog Univerziteta Burch u Sarajevu, Arhitektonsko-građevinsko-geodetskog fakulteta u Banjaluci, Akademije likovnih umjetnosti u Sarajevu i Tekstilnog odsjeka Tehničkog fakulteta u Bihaća.

Detaljan program dostupan je putem linka.